Küresel kiralık kayıtların borç oranları: Türkiye’nin durumu nedir? – Son Dakika Ekonomisi Haberleri
Uluslararası Maliye Enstitüsü (IIF) “Küresel Borç Monitörü” raporunu yayınladı. Küresel borç, 2024’ten başlayarak yaklaşık 7 trilyon dolarlık bir artış 318 trilyon dolara ulaştı ve yeni bir rekora ulaştı. Ancak, bu artış geçen yılın ABD’nin Federal Rezervinin (Fed) kilitleme döngüsündeki artışın altında kaldı.
Fed’in faizinin azaltılması faiz oranının azaltılması beklentileri
Fed’in faiz oranlarına yönelik kesintilerin piyasa beklentilerindeki azalma ile küresel kredilerin yavaşlaması, artan belirsizliğin etkisi ile temkinli bir pozisyon olarak görülmüştür. Özellikle 2024’ün son çeyreğinde borç seviyelerinde önemli bir azalma gözlenmiştir.
Piyasaların gelişiminin rolü
2024’teki küresel borçtaki artışın yüzde 65’ine piyasaların geliştirilmesinden kaynaklandı. Gelişmiş ekonomilerdeki toplam borç 214.3 trilyon dolara ulaşırken, kalkınma piyasalarındaki borç 103.7 trilyon dolar olarak kaydedildi. Kredinin dağıtılmasında ailelerin borçları 60.1 trilyon dolar, 91.3 trilyon dolarlık finansal olmayan şirketlerin borçları, kamu borcu 95.3 trilyon dolara.
Küresel borç ve GSYİH arasındaki ilişki arttı
Küresel Borç ve GSYİH arasındaki oran 2020’den bu yana ilk kez artmıştır. 2024’ten itibaren bu oran 1.5 puan yüzde 328’e yükselmiştir. Pandemi’den sonra borç artışının ardından, bu yıl borç oranlarında önemli bir artış gözlenmiştir. Ekonomik büyüme ve enflasyonun yavaşlamasının, borç oranlarındaki artış baskısına katkıda bulunduğunun altını çizilmiştir.
Ülkeler arasındaki borcun artması ve azalması
Borç oranlarındaki artış, özellikle İsveç, Nijerya, Çin, İsrail ve Suudi Arabistan’ın hızlı bir şekilde yaşadığı artış. Öte yandan, Arjantin, Türkiye, Hollanda, Yunanistan ve İrlanda’daki borç oranlarında güçlü düşüşler gözlenmiştir. Küresel borç birikimi 2025’in ilk yarısında yavaşlamalıdır. Ancak, yüksek kredi maliyetleri ve artan ekonomik belirsizlik nedeniyle, özel sektörün kredilerine olan talebin önlenmesi önlenebilir.
Türkiye’de kredi oranlarının değişmesi
Toplam GSYİH oranları açısından, 2024’ün sonunda, ailelerin borçları yüzde 60,7’den yüzde 60,3’e, finansal olmayan şirketlerin borçları yüzde 91,7’den yüzde 91,5’e ve yüzde 96 halka açık borçlar 3’ten 98.5’e yükseldi. Finansal sektörün borçları yüzde 77,7 kaldı.
